Κοινή λογική...

“Βλὰξ ἄνθρωπος ἐπὶ παντὶ λόγῳ ἐπτοῆσθαι φιλεῖ”. Ένας βλάκας συνηθίζει να μένει κατάπληκτος μπροστά σε κάθε λόγο μας λέει ο -πάντα επίκαιρος- Ηράκλειτος. Εγώ, πάλι, μένω έκπληκτος κάθε φορά που βιάζεται η κοινή λογική. Όχι λόγω αφέλειας, έχω μάθει πλέον πως λειτουργεί ο ανθρώπινος ψυχισμός. Μάλλον πρόκειται για κάποιο είδος προσωπικής (μου) διαταραχής που δεν την έχω εντοπίσει ακόμη.

Έχουν βαλθεί να με πείσουν οι πάντες πως άλλαξε η δεκαετία. Μ.Μ.Ε. εφημερίδες τηλεοπτικοί σταθμοί ραδιοφωνικοί σταθμοί ιστοσελίδες. Όλοι. Αφιερώματα, ανασκοπήσεις, προβλέψεις, προσδοκίες, τα καλύτερα αυτής που έφυγε, τί περιμένουμε απ΄ την καινούρια. Ενδιαφέροντα όλα αυτά υπάρχει όμως ένα αλλά...

...αλλά η δεκαετία δεν τελείωσε ακόμα. Τριανταμία Δεκεμβρίου 2010 μ.α.χ.χ. μας κουνά μαντήλι. Είναι τόσο ηλίθιοι όλοι αυτοί που δεν κατέχουν να κάμνουν μία απλή πρόσθεση; Δεν μιλάμε για υψηλά μαθηματικά μα για απλή αριθμητική επιπέδου πρώτων τάξεων δημοτικού σχολείου.

[Άσχετο μα σχετικό : η κοινή λογική είναι απλή αριθμητική, η "πραγματική" λογική είναι υψηλά μαθηματικά. Δηλαδή μαθηματικά διανύσματα, αλγεβρικές εξισώσεις, γεωμετρικά σχήματα. Οι ποιητές (βλ. Ντοστογιέφσκι, Καρυωτάκης, Ντα Βίντσι, Πλάτωνας - μεταξύ άλλων) τό 'ξεραν απ' την αυγή του χρόνου.]

Όχι δεν είναι τόσο ηλίθιοι. Όχι τόσο όσο θέλουν να δείχνουν. Θρασύδειλοι είναι που δεν θέλουν να εναντιωθούν στο συρμό, στην μόδα, στην λάμψη του εφήμερου, στην πολιτική ντιρεκτίβα του σήμερα. Στην φυσική(;) τους τάση για το εύκολο, τ' αβασάνιστο και σ' όσους την (και τους) εκμεταλλεύονται κυρίως μέσω της κολακείας. Πως να αντισταθούν στην βαρυτική τους δύναμη παρότι τους βυθίζει στην οντολογική λήθη; Δύσκολο πράγμα...

Έπαψα να προβληματίζομαι γιατί. Τό 'χει εξηγήσει επαρκώς ο Θουκυδίδης : "οὕτως ἀταλαίπωρος τοῖς πολλοῖς ἡ ζήτησις τῆς ἀληθείας, καὶ ἐπὶ τὰ ἑτοῖμα μᾶλλον τρέπονται". Το ίδιο ερώτημα ("... γιατί η ψυχή δεν καταγράφει την πραγματική λειτουργία, αλλά την φαντασία πάνω στη φυσική λειτουργία;") δοκίμασε ν' απαντήσει και ο Καρλ Γιούνγκ στο έργο του Προβλήματα της Ανθρώπινης Ψυχής.

Όπως και νά 'χει, για ένα τυπικό σχόλιο εκίνησα ταξίδι μακρινό μου προέκυψε. Ώρες-ώρες θαρρώ πως βρίσκομαι πιο σιμά στον Καρυωτάκη απ' όσο νομίζω. Κι εγώ "για να πω μια κοινή φράση, πρέπει να την διανοηθώ σ' όλη της την έκταση, στην ιστορική της θέση, στις αιτίες και τα αποτελέσματά της". Μία ακόμη απ' τις κατάρες μου...

ΥΓ1. Την διαφορά μεταξύ της κοινής και της υψηλής λογικής η επιστήμη την περιγράφει έτσι : από 'δω η κλασική λογική του Αριστοτέλη (ισχύει στον μακρόκοσμο) από 'κει η θεωρία της απροσδιοριστίας του Χάιζενμπεργκ (ισχύει στον μικρόκοσμο και καταργεί έναν απ' τους τέσσερις νόμους της κλασικής λογικής).

Οι ποιητάδες το ερμήνευσαν διαφορετικά : από 'δω η αλήθεια που προκύπτει απ΄ τον συρμό των ανθρώπων από 'κει η αλήθεια που πηγάζει απ' τον ρυθμό της φύσης. Εξού η δήλωση του Ντοστογιέφσκι : "είμαι ρεαλιστής με την πιο ψηλή σημασία της λέξης".

ΥΓ2. Την αυτονόητη(;) σχέση λογικής-μαθηματικών ο Πλάτωνας την έκαμε επιγραφή στην πύλη της Ακαδημίας ("Μηδείς ἀγεωμέτρητος εἰσίτω"), ο Καρυωτάκης την περιέγραψε ποιητικά στη Φυγή (Αλγεβρικές εξισώσεις τα βήματά μου), ενώ ο Ντα Βίντσι τη βροντοφώναξε : ''Κανείς να μη με διαβάσει, ούτε να σκύψει στα έργα μου, εάν δεν είναι φύση μαθηματική. Ω σεις μαθηματικοί, φέρτε το φως".