Ο Γουλιέλμος Τέλλος, ο Rossini & οι Manowar

Ο Γουλιέλμος Τέλλος είναι μία θρυλική μορφή για την Ελβετία. Εθνικός ήρωας και σύμβολο κατά της τυραννίας και της σκλαβιάς.

Είτε υπήρξε στην πραγματικότητα, είτε όχι (ακόμη δεν έχει λυθεί η απορία), είτε απλά "μυθοποιήθηκε" η περίπτωση ενός καλού σκοπευτή με τόξο (βαλλίστρα) ο θρύλος του έχει περάσει στο πάνθεον της Ευρωπαϊκής μυθολογίας.

Ένας θρύλος που ενέπνευσε όλες τις μορφές της τέχνης: μουσική, θέατρο, λογοτεχνία, ζωγραφική, κινηματογράφο, γλυπτική...

Ο Γκαίτε (Johann Wolfgang Goethe) έμαθε για τον θρύλο στο διάστημα των ταξιδιών του στην Ελβετία (1775-1795). Βρήκε και απέκτησε ένα αντίγραφο των χρονικών του Tschudi και σκέφθηκε να γράψει ένα λογοτεχνικό έργο σχετικό με τον ήρωα.

Τελικά παραχώρησε την ιδέα του στον Σίλερ (Friedrich Schiller), ο οποίος έγραψε το θεατρικό δράμα, με τίτλο το όνομα του ήρωα (Wilhelm Tell) το 1804.

Από το θεατρικό έργο του Σίλερ εμπνεύσθηκε ο Ροσσίνι (Gioachino Antonio Rossini) για την όπερα Γουλιέλμος Τέλλος (1829). Πρόκειται για την τελευταία -χρονικά- όπερα (σε σύνολο 38) που συνέθεσε ο Ιταλός μουσουργός.

Η ουβερτούρα (Ouverture) του έργου είναι από τις πλέον αναγνωρίσιμες στην Ευρωπαϊκή ιστορία της μουσικής. Αυτήν επέλεξε και ο Joey DeMaio για να συστηθεί στο κοινό. Στο ντεμπούτο των Manowar, ανάμεσα στα έπη "Dark Avenger" - "Battle Hymn", διασκευάζει με το μπάσο το πασίγνωστο μουσικό κομμάτι...

ΥΓ.1 Πρώτο βίντεο: Rossini's "William Tell (Overture)" performed by the Hallé Orchestra, conducted by Mark Elder at the Royal Albert Hall during the Nations Favourite Prom 2004.

ΥΓ.2 Δεύτερο βίντεο: η διασκευή του Joey DeMaio από το ντεμπούτο των Manowar "Battle Hymns" του 1982.

ΥΓ.3 Η εικόνα: το άγαλμα του Γουλιέλμου Τέλλου και του γιου του στο Altdorf (Ελβετία), έργο του Ελβετού γλύπτη Richard Kissling. Η φωτογραφία του μνημείου είναι του Roland Zumbühl.

ΥΓ.4 Ο μύθος του Γουλιέλμου Τέλλου με το μήλο που σημαδεύει (και πετυχαίνει) στο κεφάλι του γιου του, σύμφωνα με την εντολή του Γκέσλερ (Gessler), είναι "δανεισμένος" από τον Δανικό θρύλο του Παλνατόκι με μία διαφορά - παραλλαγή: ο Δανός ήρωας έβγαλε τρία βέλη από την φαρέτρα, ο Ελβετός δύο. Η απάντηση όμως στο ερώτημα "γιατί όχι ένα;" ήταν η ίδια...

ΥΓ.5 Ουβερτούρα (Ouverture): «Οι πρώτες εμφανίσεις της ουβερτούρας λαμβάνουν χώρα στα μέσα του 17ου αιώνα οπότε δύο είδη εισαγωγών είχαν αναπτυχθεί. Η γαλλική ουβερτούρα όπου δημιουργήθηκε από τον Λουλί Ζαν Μπαπτίστ (Lully Jean Baptiste) και χωριζόταν σε δύο μέρη. Το πρώτο ήταν αργό και μεγαλοπρεπές και το δεύτερο ήταν γρήγορο και παιχνιδιάρικο.

Κατόπιν, ο Αλεσάντρο Σκαρλάτι, καθιέρωσε την ιταλική ουβερτούρα η οποία αποτελείται από τρία μέρη: Γρήγορο - Αργό - Γρήγορο. Αυτή η μορφή αποτέλεσε τον προάγγελο της οργανικής φόρμας, της συμφωνίας. Κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, η ουβερτούρα άρχισε να περιέχει θεματικό υλικό της όπερας προκειμένου να επιτευχθεί συνοχή του "κλίματος" με αυτό που θα ακολουθούσε.

Από τους πρώτους που το εφάρμοσαν αυτό ήταν ο Βίλιμπαλντ Γκλούκ. Η επιρροή του Γκλούκ φαίνεται στις όπερες του Μότσαρτ. Κατά τον 19ο αιώνα, η αναπτυσσόμενη ουβερτούρα πλέον μοιάζει με το πρώτο μέρος της συμφωνίας (σονάτα).

Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ προέκτεινε και άλλο την ουβερτούρα δίνοντας το δραματικό χαρακτήρα που ακολουθούσε στην πλοκή του έργου, μετατρέποντάς την σε εκτεταμένο πρελούδιο (Vorspiel), που ενσωματωνόταν στην όπερα χωρίς διακοπή. Τον 20ό αιώνα, οι συνθέτες έπαψαν να χρησιμοποιούν ουβερτούρα στις όπερες, παρόλο που συνέχισε να υφίσταται σε άλλες σκηνικές μορφές (π.χ. οπερέτα).»

Πηγή του 5ου υστερόγραφου: ΙΕΜΑ